De mens in ontwikkeling drukt zich uit in de voeding. Met zijn vegetarische kookschool De Zonnekeuken wil Peter Vandermeersch daarom een nieuwe voedings- en sociale cultuur tot stand brengen. “Ik wil het innerlijk potentieel dat in mensen huist weer bovenhalen.” Daarbij speelt waar we ons mee voeden - in plaats van vullen - een sleutelrol.

“De strijd in de huidige tijd is niet zozeer een uiterlijke strijd of een vechten tegen het systeem, het is vooral een innerlijke ontwikkeling”, zegt Re-story coöperant Peter Vandermeersch bij hem thuis in Brugge.  

In zijn boek Voeding en bewustzijnsontwikkeling: een nieuwe voedings- en sociale cultuur op basis van spirituele wetmatigheden beschrijft Peter de praktische weg tot bewustzijnsontwikkeling en een werkelijke innerlijke verandering. 

Hij schrijft dat ‘hoe meer hij onze huidige sociale cultuur en voedingscultuur onderzocht en bekeek, hoe duidelijker het hem werd dat de nood groot is aan een nieuw verhaal, een nieuwe manier van omgaan met elkaar en onze voeding’.

Lege doos

Peter: “Ik merk dat onze huidige manier van denken, van omgaan met elkaar, van economie opbouwen en in het leven staan ongelofelijk eenzijdig gericht is op een materialistische levenswijze waarbij het ego en de persoonlijke sfeer centraal staan.

Daardoor verliezen we als mens de verbinding met de hogere vermogens die wij allemaal in ons hebben: een ziels- en een geestkracht. 

We kennen ons eigen innerlijke krachten en potentieel niet meer. Toch zijn het krachten die elk mens kan activeren en ontwikkelen. Maar omdat we er geen voeling en verbinding meer mee hebben, weten we niet meer hoe we die krachten praktisch kunnen inzetten.

Net omdat wij vandaag die hogere vermogens niet goed tot ontwikkeling weten te brengen, zie je een wereld die steeds meer afglijdt in materialisme, robotisering, mechanisering en egocentrisme.

Je ziet dat het materialistische model zich tot in de kleinste vezels van onze consumptie- en voedingscultuur heeft vastgezet.

We hebben onszelf daarin verloren. We zijn onze vaardigheden en kwaliteiten kwijtgeraakt door zodanig in de materie te gaan en het leven op te bouwen aan de hand van materie waarvoor je steeds meer moet doen en je eigenheid verliest.

We beleven daardoor een afgescheidenheid van onze hogere vermogens en dat zorgt voor een innerlijke leegte. We zijn eigenlijk een soort lege doos.”

De Zonnekeuken

Peter: “Zelf heb ik  ook een ongelofelijke leegheid in mezelf gevoeld. Ik stond niet achter wat ik op school leerde. Ik wist niet goed welk beroep te kiezen. Niets boeide me. Ik zat bij de laatste lichting van de legerdienst en wat ik daar moest doen, had ook allemaal geen zin, nut en betekenis. 

Die leegte heb ik lang opgevuld met alcohol en roken, ook marihuana. Maar er bleef iets leeg dat ik niet gevuld kreeg. 

Dan heb ik alles achtergelaten en ben ik naar het Midden-Oosten vertrokken. Daar ben ik in zes maanden vanaf Istanbul door Turkije, Syrië, Jordanië, Israël en Soedan getrokken.

Die periode was het keerpunt, ik heb een leven voor die reis en een leven erna. Onderweg nodigden veel mensen me bij hen thuis uit en had ik diepe gesprekken met hen. Wat me vooral opviel, is de eenvoudige manier waarop al die mensen leefden.

Het vertrekken was geen probleem, het terugkeren wel. Ik kwam hier terug en kon niet meer aarden. Ik ben dan drie jaar werkloos geweest. 

In die tijd ben ik aan de slag gegaan met de kennis die ik in het Midden-Oosten had opgedaan en verdiepte me in macrobiotiek Dan ben ik heel veel beginnen koken.

Ik leerde toen ook de antroposofie van Rudolf Steiner kennen en ontmoette mijn geestelijk leraar Heinz Grill. Zo vond ik weer zingeving in mijn leven. 

Door Heinz Grill zag ik uiteindelijk in hoe ik de spirituele wetmatigheden die ik had leren kennen praktisch kon omzetten in een nieuw verhaal: De Zonnekeuken.

Het doel van De Zonnekeuken is om aan de hand van kooklessen, opleidingen, vormingen, meditatie- en bewustzijnsoefeningen het innerlijk potentieel, het hogere zelf, dat in elk mens huist weer bovenhalen.”

Stofwisseling

Peter: “Vandaag kunnen mensen hun voeding steeds moeilijker verdragen en verteren. We zijn als mens verzwakt in onze stofwisseling.

Waar allergieën, intoleranties en eten dat mensen niet verteren, misselijk van worden of darmproblemen van krijgen twintig jaar geleden een uitzondering waren, moet je daar vandaag sterk rekening mee houden. 

Dat is een interessante vraag: waarom verteert de mens zijn voeding niet? Enerzijds gaat het dan om voeding, anderzijds om de mens. De mens in ontwikkeling drukt zich uit in de voeding. 

Als je kijkt naar de voeding, dan zie je dat die in een periode van honderd jaar ongelofelijk is veranderd. De rode draad van die verandering is de industrialisering van onze voeding. 

Heel wat voeding met een dierlijke oorsprong wordt tegenwoordig vervangen door een plantaardige variant. Je eet dan misschien geen vlees of vis meer, maar wat eet je dan wel? 

Minder vlees en vis is een stap richting een meer ecologisch en duurzamer eetpatroon, maar of het werkelijk een stap voorwaarts is, zal de toekomst uitwijzen.

Wat met onze voeding gebeurt, is ook wat met de wereld en de mens gebeurt. Zo zie je dat we als mens in een steeds strakker verhaal of systeem geduwd worden. 

We moeten steeds meer en harder werken om alles rond te krijgen, waardoor er niet de tijd is om zelf groenten te telen en dagelijks te koken.

De voedingsindustrie heeft daarop ingespeeld: u hoeft niet te koken, wij zullen dat kant-en-klaar voor u voorzien.

Je ziet daardoor een afname van de kwaliteit van voeding, die uiteindelijk leidt tot een afname van onze levenskrachten. Onze voeding is de voorbije decennia ook steeds lichter geworden. 

Alles is steeds meer geraffineerd en steeds minder volkoren: volkoren wordt vandaag witte pasta, witte rijst, wit brood. Die tendens in de voeding, zie je ook terug in de mens.”

Vullen of voeden

Peter: “Rudolf Steiner zei dat de mens dan verzwakt in zijn wilskracht. Steiner bekeek het vanuit een driegeleding die hij koppelde aan onze bewustzijnskrachten: het hoofd met het scheppende denken, het klare heldere waarnemen. Het hart met het voelen en de stofwisseling die samenhangt met ons handelen: het wilsgebeuren. 

Steiner stelde dat je wordt gevuld, zodat je geen hongergevoel meer hebt. Maar dat is anders dan daadwerkelijk gevoed worden.

Wanneer je gevuld bent, heb je voldoende eiwitten en calorieën om fysiek even door te gaan. Wat ontbreekt is de basis om je bewustzijnskrachten en je hogere zelf tot ontwikkeling te brengen.

Het winstmodel in de voeding heeft gezorgd voor een complete omkering van wat het zou moeten zijn. Als bioboer moet je jezelf verantwoorden, voldoen aan ongelofelijke lastenboeken om bio te voorzien, terwijl bio het normaalste verhaal van de wereld zou moeten zijn. 

Maar het is vandaag een verhaal dat aan de zijlijn moet vechten voor bestaansrecht. Dat zie je bijvoorbeeld ook bij natuurlijke medicatie, terwijl dat juist nodig is voor de mens in ontwikkeling.”

De cirkel rond

Peter: “Als je dus verandering wil, moet je op twee vlakken werken: enerzijds je voedingspatroon en anderzijds jezelf veranderen. Als je alleen je voedingspatroon verandert, bereik je meer maar stuit je uiteindelijk op grenzen. 

Als je jezelf verandert, maar dat niet ondersteunt met voeding, mis je een essentiële substantie om die ontwikkeling te doorlopen. 

Het is dus een soort cirkel waarbij het een het ander versterkt. Doe je maar een halve cirkel, dan draai je niet rond: het is niet omdat je vegetarisch eet dat je meer bewust bent.

Bewustzijnsscholing en een verandering in je voeding gaan samen en ondersteunen elkaar. Niet alleen de voeding of het koken is voor deze verandering belangrijk, evenzeer hoe je naar voeding kijkt en de manier waarop je kookt spelen een cruciale rol.

Ik heb dat zelf geleerd gedurende een periode van vijfentwintig jaar en die beschrijf ik in het boek. Het is een traag verhaal. Stap voor stap een ontwikkeling doormaken. 

Dat gaat nu misschien nog maar in kleine stappen, maar het is belangrijk dat we helderheid ontwikkelen over hoe een nieuwe cultuur er idealiter zou kunnen uitzien.”

Keerpunt

Peter: “Een verandering in de voedingscultuur en de sociale cultuur  komt niet vanuit het getal, dan zouden we ongelofelijk veel mensen moeten overtuigen alvorens een keerpunt komt. 

Dat is niet zo. Een handvol mensen kan die verandering tot stand brengen. In de mysteriescholen van toen was het steeds een handvol mensen die een verandering teweegbracht die een gehele cultuur ten goede kwam. Dat was in de Griekse tijd zo en is ook nu weer zo. 

In vroeger tijden waren mysteriescholen niet openbaar. In de huidige tijd is die mogelijkheid voor iedereen die in geestelijke ontwikkeling geïnteresseerd is voorhanden. Dat vind je terug in de geestelijke impulsen van Rudolf Steiner, en in de huidige tijd bij Heinz Grill.

Het probleem van de huidige tijd is dat we net die praktische omzetting  missen om initiatieven handen en voeten te geven in de wereld. 

Als iemand dat doet in een vakgebied, doet hij dat eigenlijk ook voor de anderen, omdat die kennis dan morfogenetisch als universele wijsheid voor iedereen toegankelijk is. De kracht van het bedenken en het met vallen en opstaan tot stand brengen van een idee, maakt dat iedereen ermee aan de slag kan.

Ik denk bijvoorbeeld aan het idee van homeopathisch huisarts Kris Gaublomme voor het opzetten van gezondheidshuizen in plaats van ziekenhuizen. 

Wanneer gaat dat idee zijn kracht tot ontplooiing brengen? Als iemand of een aantal mensen erin slaagt een gezondheidshuis daadwerkelijk praktisch neer te zetten en te laten functioneren, komt een einde aan het oude systeem.

Ik probeer op die manier een verandering in onze  voedingscultuur en onze sociale cultuur tot stand te brengen. Als ik daar met veel vallen en opstaan in slaag, heb ik die mogelijkheid morfogenetisch ook voor anderen voorzien.”

Babylonische spraakverwarring

Peter: “Wat mij frappeert, is dat mensen in de huidige tijd uiterlijk dezelfde woorden gebruiken, maar innerlijk daar vrijwel zo goed als allemaal iets anders onder verstaan. 

Ik zie veel mensen die naar een bezielde en begeesterde wereld streven, maar als we spreken over bezieling en begeestering: waar hebben we het dan over?

Mensen willen allemaal vrede in de wereld, ze willen een liefdevolle wereld, maar als je vraagt wat ze onder vrede of liefde verstaan, krijg je allemaal verschillende antwoorden. 

Verbinding en bewustzijn zijn ook van die begrippen, spreek erover en het valt je op dat je steeds andere versies krijgt.

We zitten eigenlijk in een Babylonische spraakverwarring. Wat voor de een verbinding is, is voor de ander binding. Hoe je dan tot verbinding komt, is de grote moeilijkheid. De vraag is wanneer zijn we verbonden, en wanneer gebonden?

Als het dan tot een samenwerking komt, blijkt dat mensen allemaal een eigen invulling geven aan begrippen zoals ‘de nieuwe wereld’, ‘macht’ en ‘verbinding’. Daardoor zie je mooie en relevante initiatieven verbrokkelen en uiteenvallen.”

Tempel

Peter: “Als we willen samenwerken, dan moeten we allen zelfstandig en individueel als pilaar, als zuil gegrond zijn. Daarom is het beeld op de omslag van mijn boek een tempel. Een tempel wordt gedragen door de zuilen. Zij verbinden onder en boven met elkaar.

Het dak van de tempel is het universele idee, de spirituele gedachte die van bovenaf via de zuilen in de wereld gezet wil worden via de individuen die dat elk op zich moeten ontwikkelen. De basis, het fundament van de tempel, is de wereld waarin het universele idee zijn praktische omzetting moet vinden.

Het probleem is dat wanneer een of meerdere zuilen niet of te weinig zelfstandig en individueel op zichzelf staan, de tempel niet goed gedragen wordt. Die zuilen hebben dan de andere zuilen nodig om rechtop te blijven staan.

De uitdaging is volgens mij dat wij allen een eigenheid en authenticiteit moeten ontwikkelen die we dan inbrengen in een groter geheel. Daar is volgens mij nog ontwikkeling nodig alvorens we werkelijk als pilaren staan.

Als die authenticiteit niet in verbinding treedt, afgesloten is en alleen, zit je terug in afgescheidenheid. De kunst is dus hoe breng je dat in een groter geheel? Daarvoor heb je de sturende kracht van het universeel ideaal nodig waar de personen die samenwerken zich in kunnen vinden. 

Zolang het universele idee alleen mooi, spiritueel en liefdevol is, krijgt het geen handen en voeten. 

Hoe kan het dat iets dat we allemaal willen: vrede, er niet is? Wat ontbreekt daar? Zolang we het beeld van hoe een vredevolle wereld er kan uitzien niet scheppen, zet iets in ons hoofd ons juist in de tegenovergestelde richting.

Wat ik vaak hoor is dat de praktische omzetting niet lukt omdat er geen geld is. Dan zegt men: mooi idee, maar financieel is het niet haalbaar dus we kunnen het helaas niet doen. 

Als je dit zegt, vertrek je vanuit de materie, niet vanuit het universele idee. Dan blokkeer je jezelf. 

Ik heb zelf ook op die grens gebalanceerd. Tot me duidelijk werd dat ik moest vertrekken vanuit de universele gedachte die ik in de wereld wil zetten. Zo is De Zonnekeuken gestart. 

Als ik veel geld had gehad, had ik een gebouw en een keuken gebouwd waar mensen op cursus konden komen. Met een stuk grond eraan om zelf biogroenten te verbouwen. Maar dat was niet mogelijk. 

Ik had dan kunnen zeggen: ‘dan gaat het niet’. Maar ik ben met een klein autootje gaan rondrijden. Door dat te doen gingen deuren open die voorheen gesloten bleven. Ik ging bij mensen thuis in hun keuken en op bioboerderijen koken en lesgeven. Nu weet ik dat geen eigen keuken nodig heb, waardoor ik ook die kosten niet heb. 

Vertrek daarom vanuit een universeel ideaal, maak je dat eigen en geef het dan handen en voeten. Onderweg zijn er zeer veel valkuilen, op allerlei punten kan je struikelen en vallen.

Maar als we met een aantal gaan staan, kraakt het oude systeem en valt het uiteen. Nu is het systeem een notenkraker en worden de mensen in dat systeem compleet gevijzeld. Door daar op een andere manier in te staan kan die notenkraker die noot niet meer kraken en dan kraakt het systeem zelf.”

Het boek Voeding en bewustzijnsontwikkeling van Peter Vandermeersch is in eigen beheer uitgegeven en is verkrijgbaar via de webshop van De Zonnekeuken of via je lokale boekhandel.

Peter schonk cv Re-story drie boeken, stuur een mail naar mischa[at]re-story.be als je een gratis exemplaar wil ontvangen. Je betaalt alleen de verzendkosten.

Een vraag aan jou voordat je hier vertrekt …

Wat ons interesseert is wat de Re-stories die we maken met je doen. Het gaat niet alleen om bereiken, maar vooral om beraken.

Wat is jouw lievelingseten?

We horen het graag van je in de comments hieronder …