📖 🎥 Deze Belgische doeners gaan de koffiesector CO²-vrij maken

Met trots presenteren we je de eerste videoproductie van Re-story. Een korte video over doeners Koen Bosmans, Sarah Bergé en Gert Linthout van de eerste koffiebranderij in de wereld op zonne-energie Ray & Jules in Leuven. Gemaakt in samenwerking met Britt Buseyne en Nikki Lucy van Sustainababbels. De video is de vorm van storytelling waarmee we ‘doeners van de nieuwe tijd’ - mensen met richtinggevende initiatieven - voor het voetlicht willen brengen. Mensen die hun steentje bijdragen en tonen dat je en winst kan maken en maatschappelijke impact kan creëren. In de video vertellen Koen, Sarah en Gert waarom, hoe en wat Ray & Jules daarvoor doet. Bovenal hopen we ook dat ze jou inspireren om wat in jouw sector onmogelijk lijkt mogelijk te maken.

Recent, dus na het maken van de video, verscheen ook voor de derde keer de koffiebarometer die vernietigend stelt dat de grootste koffiebedrijven ter wereld te weinig doen om koffieboeren en het milieu te beschermen. Ik sprak er met Gert Linthout over. 

Eerst vroeg ik hem hoe het coronajaar 2020 voor Ray & Jules is verlopen.

“We gaan de capaciteit van de branderij vervijfvoudigen. Dat is de uitkomst van het bijzondere jaar 2020 voor Ray & Jules.”, vertelt Gert me trots en grote dankbaarheid als we elkaar via Zoom zien en spreken. 

Gert: “We lanceerden in december 2019 en vier maanden later was Covid daar. Tweederde van onze omzet kwam uit de koffieverkoop aan KMO's en die waren we plots kwijt. We hadden enorme investeringen gedaan en als je dan tweederde verliest en je weet niet voor hoelang, dan wordt het precair.

Meer met wilskracht dan met kunde hebben we dan onze markt geswitcht naar particulieren. Met onze campagne ‘Help ons door de dip’ vroegen we onze omgeving ons te helpen.”

Corona als springplank

Mooi om te zien en ook relevant vanuit impactperspectief - vaak wordt ervan uitgegaan dat een bedrijf dat voor maatschappelijke impact gaat een soort molensteen meezeult - dat op zo'n crisismoment iedereen je te hulp schiet. Door koffie te kopen, er kwam een artikel in De Tijd, Velt, de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren deed een campagne naar hun leden met onze koffie. 

Dat gaf ons vleugels. Corona is eigenlijk een gigantische springplank geweest. We moeten ook bescheiden blijven: zonder de hulp die we gekregen hebben, waren we er misschien niet meer. Dat mag je niet vergeten. Dromen is niet verkeerd, maar hoogmoed komt voor de val.

We voelen dat we kunnen doorgroeien nu. We willen een nieuwe rooster bouwen die meer capaciteit aankan om zo van 50 naar 250 ton bonen per jaar te kunnen gaan. Dat geeft ons dan een jaar of twee om verder na te denken hoe we de koffiesector in de hele wereld omturnen.”

Duurzaamheid en eerlijkheid

De koffiesector veranderen, is waarom Ray & Jules bestaat. In de video vertelt Gert dat het de bedoeling is om uiteindelijk in het land van oorsprong gaan te roosteren. Met de ‘mooie woorden, weinig daden’ van de koffiebarometer in het achterhoofd, vraag ik hem hoe concreet dat nu is.

“Eind dit jaar is het een feit,” antwoordt hij resoluut en met een knipoog. “Ik kan hier nog niet verder over uitweiden momenteel. Wat belangrijk is is dat de grootste meerwaarde door het roosteren wordt gecreëerd. Door geen groene, maar gebrande bonen naar de markt te brengen vanuit het land van oorsprong, komen we toch richting een 50/50 waardeverdeling, waar dat vandaag 10-90 is zoals de koffiebarometer aangeeft.

We hebben een tijdlijn van tien, twintig en dertig jaar voor ons. Wij zijn niet in de koffiesector gestapt om een hit & run te doen, we zijn er om hem te veranderen. Dat is onze bestaansreden en dat bepaalt of we geslaagd zijn of niet. Duurzaamheid en eerlijkheid zijn onze twee belangrijkste impactelementen. Bij elk van die zaken hebben we een aantal stappen die we proberen te realiseren.

Op het vlak van eerlijkheid ga ik nu met Sarah naar Guatemala om te bekijken of we in een directe handelsrelatie kunnen gaan samenwerken met coöperaties en boeren. Kunnen wij dan met wat we toch al betalen of zelfs iets meer zorgen dat er veel meer overblijft voor de boer. Kunnen we in een aantal gemeenschappen daar elektriciteit voorzien via hernieuwbare energie? Is dat wereldschokkend? Nee. Is dat een goede stap? Ja.”

Koffieplantages omzetten in voedselbossen

“Op vlak van duurzaamheid gaan we in Guatemala ook kijken of we nog verder kunnen gaan dan biologische landbouw”, gaat hij verder. Biologische landbouw is beter als het gaat over pesticiden en het geeft de bonen een stabielere kwaliteit, maar studies tonen niet aan dat biologische landbouw ook positief bijdraagt aan klimaatverandering.

Dat komt omdat biologische landbouw nog altijd van een monocultuur, een menselijke vorm van landbouw, uitgaat. De natuurlijke vorm van landbouw is eigenlijk een bos. We gaan ter plekke kijken hoe we een koffieplantage kunnen omzetten in een voedselbos waar de boer op zijn beperkt stuk grond verschillende gewassen kan verbouwen en zo meer inkomsten genereert.

Carbon capturing coffee

Dat is ook een stuk stabieler richting klimaatverandering. Want de koffiesector is zichzelf aan het doden door de CO2 die ze nu uitstoot. Voor elke graad dat de aarde opwarmt, verdwijnt er 25% van de huidige koffieplantages. De verwachting is dat tegen 2050 80% van de huidige plantages zijn verdwenen. Zoals we het vandaag doen, zelfs al is het eerlijk, is het nog altijd zo dat die boer zijn plantage niet aan zijn kinderen kan doorgeven.

Eigenlijk is onze droom voor de toekomst carbon capturing coffee. Wij zouden graag tegen 2030 een wereldwijd pilootproject hebben waarbij vanaf het zaadje in de grond tot en met het koffiegruis netto koolstof wordt opgenomen in plaats van uitgestoten.

We willen de wereld tonen dat dat kan: een globale keten voor koffie waarbij we koolstof opnemen in plaats van uitstoten en dat je dat ook kan toepassen op cacao en granen.”


Een vraag aan jou voordat je hier vertrekt …

Wij meten niet hoeveel mensen dit verhaal lezen, dat is niet zo relevant. Wat ons interesseert is wat de Re-stories die we maken met jou doen!

Ken jij ook een doener die ‘beter voor mij en beter voor de wereld’ hand in hand laat gaan? En waarbij we met een video zoals deze die boodschap de wereld in kunnen sturen? Of heb jij zelf zo'n bedrijf? Laat het ons weten op contact@re-story.be.