📖 Zodat mensen weer gaan dromen van een toekomst die ze zelf in handen kunnen nemen
Op 22 april 2025, de Internationale Dag van de Aarde, vertrekt Re-story coöperant Marieke Van Coppenolle op pelgrimstocht naar Assisi. Dat deed ze vijfendertig jaar geleden, in 1990, ook al. Haar tocht draait om ervaringen die we lijken te zijn kwijtgeraakt: vertrouwen in elkaar, dankbaarheid en overgave.
Marieke: “Mijn eerste pelgrimstocht, in 1990, verschilt enorm met die van nu, zowel innerlijk als uiterlijk.
Innerlijk was die van 1990 zonder enige twijfel een tocht naar binnen, en lang niet evident met een voltijds werkende man en drie kleuters thuis. Nu ben ik alleenstaand en hoef ik met niemand 'thuis' rekening te houden.
Uiterlijk zijn de verschillen als dag en nacht. In 1990 was er geen internet, geen gsm, geen gps. Ik vertrok met papieren kaarten, waarbij ik de detailkaarten had uitgeknipt om gewicht te besparen.
Om me met die kleine stukjes kaart te kunnen plaatsen in het grotere geheel had ik ook overzichtskaarten bij me van de landen die ik doorkruiste.
In 1990 had ik een minutieus uitgestippelde route en een strak tijdschema dat gevolgd moest worden om tijdig op tien 'poste-restante'-adressen te zijn waar post van mijn thuisbasis kon liggen.
Op die adressen stuurde ik zelf analoge filmrolletjes, ellenlange briefverslagen op dun vliegtuigbriefpapier, mini-cadeautjes voor mijn kinderen en spullen en kleding die ik niet meer nodig had huiswaarts.”
Vertrouwen in elkaar
Marieke: “Toen voelde ik dat ik die tocht moest beleven met de nederigheid van een pelgrim, en dat betekende voor mij: erkennen dat ik de ander nodig heb.
Daarom vertrok ik zonder tent en belde onderweg bij mensen aan. Dat ga ik ook deze keer zo doen. Vertrouwen in elkaar is een van de twee thema’s van mijn tocht.
Ik vertrouw erop dat mij dagelijks de slaapplaats gegeven wordt die ik op dat moment nodig heb. Vertrouwen is een zachte kracht die ons opent en daardoor anderen uitnodigt zich te openen.
Het is mijn overtuiging en tegelijk mijn droom dat we alleen met vertrouwen en in het volle besef dat we elkaar nodig hebben écht kunnen samenwerken. Er is geen weg naar vrede, vrede is de weg. (Dit komt ook sterk tot uiting in het interview met zangdirigent Annelore Camps van Allez, Chantez!).
Om onze planeet leefbaar te houden voor de volgende generaties is volgens mij samenwerking over grenzen, culturen en regimes heen nodig. Die cultuur van vertrouwen wil ik voeden met mijn pelgrimstocht.”
Dank de Aarde, ze geeft niet op
Met haar zorg voor en zorgen over de leefbaarheid van onze planeet snijdt Marieke ook het tweede thema van haar pelgrimstocht aan: dankbaarheid voor de aarde.
Marieke: “Dankbaarheid is de belangrijkste kracht en drijfveer in mijn leven. En onze Aarde is onvoorstelbaar belangrijk voor ons. Of je je daar nu bewust van bent of nooit bij stilstaat: zonder haar kunnen we er gewoon niet zijn.
Zelf weet en voel ik mij verbonden met haar, met haar schoonheid, de schoonheid van alles wat zij herbergt en van de ongelooflijk verfijnde en intelligente samenhang daartussen.
Vooral in deze ontwrichte en ontwrichtende tijd is ‘dankbaar zijn voor de Aarde’ volgens mij een helende vorm van aandacht geven. En omdat we één zijn, helen we met die aandachtige dankbaarheid voor de Aarde tegelijk ook onszelf en elkaar.
Dat leidt gaandeweg tot innerlijke vrede en rust, die ons in staat stelt om op onze eigen bescheiden manier de wereldvrede gestalte te geven.
‘Dank de aarde, ze geeft niet op’ is ook een spreuk van wijlen Phil Bosmans, bezieler van Bond Zonder Naam. Hij schreef het voorwoord van mijn boek Gewoon op tocht. dat ik in 1994 over mijn eerste tocht uitbracht.
In een interview in 1972 zei hij: ‘Ik hou enorm veel van de natuur, precies omdat in de natuur ook alles groeit. Het is één groeiproces. De mens heeft zich veel te veel afgezonderd van de natuur: beton, staal, glas ... het is allemaal koud en hard. Ik denk dat dit de mensen frustreert. Ze zijn te ver weg gegroeid van de natuur. Om geestelijk gezond te blijven, moeten wij terugkeren naar de natuur. Wij zouden vriendschap moeten kunnen sluiten met de natuur!’
In 1972, we zijn ondertussen meer dan vijftig jaar later en we lijken alleen maar verder af te staan van de natuur.”
Op Re-story kan je ook het interview met bioloog en hoogleraar gedragsecologie Hans Van Dijck lezen, die als spreukambassadeur van BZN de spreuk koos die ook Marieke zo dierbaar is: dank de aarde zij geeft niet op!
Maatschappelijke relevantie
Ook schreven we in 2022, het jaar waarin Phil Bosmans honderd jaar zou worden, een verhaal over een refill van zijn gedachtegoed zodat ‘mensen weer gaan dromen van een toekomst die ze zelf in handen kunnen nemen’. Re-Phil in liefde weer mens worden.
Uit het ‘dromen van een toekomst die mensen zelf in handen kunnen nemen’ vloeit voor Marieke ook een maatschappelijk relevant doel voort van de tocht die ze onderneemt.
Marieke: “We leven vandaag in een wereld met klimaatverstoring, verlies aan biodiversiteit en oorlogen. Omdat die problemen zo groot, zo schijnbaar onoverkomelijk en zo globaal zijn, ontmoedigt en deprimeert dat veel mensen.
En juist omdat we effectief niet weten waar we uitkomen met onze prachtige planeet en haar kinderen - waaronder de mensheid - is het volgens mij enorm belangrijk om daar andere verhalen naast te zetten.
Dat is wat deze tocht wil doen, omdat hij kleinschalig en eenvoudig is. Door kleine en grote ecologische en sociale projecten die ik op mijn route tegenkom zichtbaar te maken, wil ik laten zien hoe we zelf een deel van de oplossing kunnen zijn. En dat in de onderstroom al veel aan het gebeuren is.”
Dat is ook wat de Nederlandse ondernemer Henry Mentink opmerkte tijdens zijn Krui-tocht naar Parijs om daar de Aarde als werelderfgoed voor te dragen: elke tien kilometer vind je mensen die al zorg dragen voor elkaar en de Aarde.
Overgave
We zijn inmiddels dus vijfendertig jaar verder sinds de eerste pelgrimage van Marieke richting Assisi. Toen was ze dertig jaar, vandaag is ze vijfenzestig.
Met de overgave aan een roeping die geleefd moest worden in 1990 wil Marieke zich nu laten leiden door wat de pelgrimstocht zélf wil tonen in deze fase van haar leven als ‘elder’ en in de fase waarin onze planeet en de wereld nu verkeren.
Marieke: “Nu de vertrekdatum dichterbij komt, merk ik dat mijn lichaam (te) snel een grens heeft bereikt. Ik moet daarom ook de optie op andere manieren van reizen openhouden.
Zolang die geen afbreuk doen aan de doelstellingen en de geest van mijn tocht vind ik dat geen probleem. De enige die daar problemen mee heeft, is mijn ego, dat willens-nillens toch nog graag stoer alles te voet wil doen.
Als dat lukt, des te beter. Te voet is de meest natuurlijke manier voor een mens om zich voort te bewegen. Maar daarvoor hoef ik mijn lichaam niet te hypothekeren. Dat toch doen is koppigheid, geen volharding.
Het enige wat daarvoor nodig is, is bereidheid tot overgave. Daarom wil ik naast het zichtbaar maken van eco-projecten en het stimuleren van vertrouwen ook het innerlijke pad gaan en dát zichtbaar maken, zoals het op dat moment is.
Daar kunnen mensen herkenning in vinden, en aansluiten bij de kracht en liefde die we in ons hebben om grote crisissen te doorstaan.
Hoe ieder van ons dat doet is heel uniek en individueel, maar dát we verbonden zijn wordt steeds duidelijker. We zijn alleen de ervaring ervan kwijt.”
Hoewel nog niet vertrokken, is de voorbereiding al even begonnen. Je kan op de hoogte blijven van wat Marieke tijdens haar tocht en in de voorbereiding daarop meemaakt via haar reisblog ‘Zwervende eik op pelgrimstocht’.
Je kan daar ook aangeven als je een stuk met Marieke wil mee wandelen, als je haar wil sponsoren of als je tips hebt voor adressen van ecoplekken, gratis verblijfplaatsen of verblijf bij mensen die je kent langs haar route.
Een vraag aan jou voordat je hier vertrekt …
Wat ons interesseert is wat de Re-stories die we maken met je doen. Het gaat niet alleen om bereiken, maar vooral om beraken.
Van welke toekomst droom jij en hoe kan je die zelf in handen nemen?
We horen het graag van je in de comments hieronder …