📖 Lichtend voorbeeld … 💡 Fawzia Nasrullah: “Hoe breder de basis, hoe hoger de top kan zijn”

In de reeks ‘Lichtende voorbeelden’ brengt Marieke van Voorn, die ook coöperant van Re-story is, verhalen van helende leiders. Dit keer het verhaal van Fawzia Nasrullah, collegevoorzitter van onderwijsinstelling PCOU Willibrord in Utrecht. “Ik denk in mogelijkheden en kijk altijd vooruit.”

Een nieuw verhaal met een ander narratief kan maar ontstaan en beginnen te bloeien met een nieuw soort leiderschap, waarin het begrip ‘zorgen’ centraal staat. Er is grote nood aan menselijkheid in organisaties. Daarvoor heeft de organisatie ook bevlogen en helende leiders nodig, lichtende voorbeelden, die andere leiders kunnen inspireren. 

In lijn met haar boek Heel de organisatie gaat  Marieke van Voorn op zoek naar die lichtende voorbeelden en spreekt met hen over hun leiderschap en hoe dat de organisatie en voor wie ze werken versterkt.

Fawzia Nasrullah is voorzitter van het College van Bestuur van de onderwijsinstelling PCOU Willibrord in Utrecht. De stichting omvat dertig basisscholen en twaalf scholen voor voortgezet onderwijs in de regio Utrecht. Daarvoor was ze bijna twaalf jaar bestuursvoorzitter van jeugdzorginstelling Youké. 

Ik voel me van kinds af aan betrokken bij maatschappelijke vraagstukken. Toen dacht ik al na over grote thema’s als: hoe kan ik eraan bijdragen dat íeder mens gelukkig is
— Fawzia Nasrullah

Helende leiders voelen bewust en onbewust dat ze een maatschappelijke taak hebben. Op de vraag wat haar leiderschap typeert, start Fawzia het gesprek met: “Ik voel me van kinds af aan betrokken bij maatschappelijke vraagstukken.

Toen dacht ik al na over grote thema’s als: hoe kan ik eraan bijdragen dat íeder mens gelukkig is en er voor iedereen een betere toekomst is? Niet alleen in Nederland, maar ook op wereldniveau. Eigenlijk was ik toen al bezig met het universum.”

Problemen doorzien

Gedurende haar hele schoolloopbaan was Fawzia al een zelfstandige, onafhankelijke denker. “Ik was wijs voor mijn leeftijd”, zegt ze glimlachend. “Ik nam niet alles aan wat de leerkrachten, docenten, artsen of hoogleraren vertelden. Ik denk anders. 

Later kwam ik erachter dat ik in patronen denk en daardoor gemakkelijker problemen kan doorzien en ook vooruit kan zien.
— Fawzia Nasrullah

Later kwam ik erachter dat ik in patronen denk en daardoor gemakkelijker problemen kan doorzien en ook vooruit kan zien, omdat patronen een bepaald wetmatig verloop hebben, waardoor je op een gegeven moment innerlijk weet wat je te doen staat.” 

Fawzia studeerde geneeskunde in Rotterdam en werd jeugdarts. Al snel kreeg ze de vraag om leiding te geven aan de sector Jeugd bij de GGD Rotterdam-Rijnmond.

Fawzia “Ik was destijds beginnend jeugdarts. Deze managementfunctie voelde als een zeer grote verantwoordelijkheid, maar ik was gedreven en ben ervoor gegaan. Het leerde me om steeds te blijven reflecteren en steeds opnieuw te schakelen en nooit bij de pakken neer te gaan zitten.”  

Daarnaast is ze al jaren zumba-lerares en leeft ze zich uit in het geven van dansinstructies. Toen ze in het begin van haar carrière wilde leren spreken voor groepen, ging ze EHBO doceren aan collega’s. Over haar veelzijdigheid zegt ze: “Ik hou van diepgang, maar ook van breedte, want hoe breder de basis, hoe hoger de top kan zijn.”

Intuïtie als basis

Die breedte en diepgang past Fawzia toe op haar werk: “Als bestuurder moet je de basis op orde hebben en je energie altijd focussen op de medewerkers, zodat zij het beste voor de cliënten of leerlingen kunnen betekenen. Bij ziekte stuurden we steevast een bloemetje. 

Gedurende haar loopbaan is Fawzia daarbij steeds meer op haar intuïtie gaan vertrouwen:“Spirituele diepgang en bewustzijn is een extra laag die mij helpt bij besturen. Wanneer het niet goed voelt, slaap ik er een nachtje over of zeg ik ronduit ‘nee’. 

Het accepteren van de realiteit helpt mij als bestuurder om krachtig te blijven en steeds opnieuw doelen te stellen en bij te stellen.
— Fawzia Nasrullah

Relativeren helpt me ook. Het is zoals het is. Het accepteren van de realiteit helpt mij als bestuurder om krachtig te blijven en steeds opnieuw doelen te stellen en bij te stellen. Mijn wereld vergaat niet snel. 

Het geeft me een ontspannen gevoel dat ik veel begrijp en de betekenis van gebeurtenissen kan inzien.

Ik geloof niet in toeval, maar in synchroniciteit. Waarom zaken een bepaald verloop hebben. Ook de vervelende. Ik begrijp dan waarom we soms geduld moeten hebben. Of waarom juist ik een bepaalde ervaring moest meemaken.” 

Overvloed-mindset

Haar wijsheid en relativeringsvermogen komen mede voort uit gebeurtenissen in haar familiesysteem. “Ik ben een dochter van migranten. Mijn ouders kwamen in 1962 apart van elkaar per boot naar Nederland. 

Dit was ver voor de Surinaamse onafhankelijkheid en er was en werd dus niets voor hen geregeld. Het enige dat ze hadden was een koffer met zomerkleding. Ze konden bij een Nederlands gezin op kamers. De hospita heette Maria. Dat is mijn tweede naam geworden, ik heet Fawzia Maria”. 

Haar voorouders kwamen uit India: Fawzia’s Indiase roots met een Surinaams verleden hebben haar geleerd om te vertrouwen op haar eigen wijsheid. “Voor mij  is niets ‘normaal’, want ik zie altijd andere perspectieven. Van mijn familie kreeg ik islamitische en hindoestaanse waarden mee, maar ook katholieke. Mijn moeder moest destijds om te kunnen studeren, lid worden van de katholieke kerk.”

We leefden een tijd lang tegen de armoedegrens aan. Dat was pittig, maar mijn ouders dachten in overvloed en waren zeer inventief en veerkrachtig. 
— Fawzia Nasrullah

Ook veerkracht en creatief oplossingsvermogen kreeg Fawzia van huis uit mee. “In de eerste jaren van mijn leven hadden we het niet breed thuis. We leefden een tijd lang tegen de armoedegrens aan. Dat was pittig, maar mijn ouders dachten in overvloed en waren zeer inventief en veerkrachtig. 

Toen vanaf 1975 steeds meer Surinamers naar Nederland kwamen, hadden we het nog altijd niet breed, maar iedereen kon altijd komen logeren en blijven eten. Van mijn ouders heb ik geleerd om te delen, ondanks schaarste, want zo creëer je overvloed. 

Zo heb ik al jong geleerd om niet uit te gaan van tekort, omdat je dan verkrampt raakt. Ik denk in mogelijkheden en kijk altijd vooruit. Ik heb een overvloed-mindset. Dat klinkt magisch, maar ik heb al vele malen meegemaakt dat het zo werkt.”

Samenwerking en partnerschappen

Fawzia: “Bij Youké creëerden we ondanks zware bezuinigingen een organisatie die financieel gezond bleef. We bleven denken vanuit eigen kracht, mogelijkheden en kansen en overvloed en zo bleven we in alle veranderingen overeind. 

Nu bij PCOU Willibrord, waar we te maken hebben met allerlei uitdagingen waaronder een lerarentekort, kies ik er ook voor om te blijven denken in mogelijkheden. We zijn inventief en zoeken de samenwerking op met allerlei partijen. Een voorbeeld daarvan is het project Onderwijsambassadeurs.” 

Het driejarige project Onderwijsambassadeurs startte in september 2020 met als doel te zorgen voor een duurzame verbinding tussen scholen en de samenleving.

Via dit project kunnen scholen inspirerende mensen een rol geven bij de ontwikkeling van leerlingen. Als het project haalbaar blijkt en meerwaarde biedt voor scholen, hebben straks alle (Utrechtse) scholen de mogelijkheid om met Onderwijsambassadeurs hun onderwijs anders te organiseren.”

Werk- en leergeluk

Fawzia: “Daarnaast werk ik met mijn medebestuurder Andries Mulder en met onze scholengroep aan onderwijsvernieuwing. We ontwikkelen bijvoorbeeld digitale onderwijsmethoden om aan te blijven sluiten bij de wereld van jonge generaties die anders (willen en kunnen) leren dan wij vroeger deden. 

We zien dat de docent van de toekomst meer een gids van leerlingen is, waardoor kinderen en jongeren meer zelf wegwijs worden in de leerstof en in het leven.
— Fawzia Nasrullah

We zien dat de docent van de toekomst meer een gids van leerlingen is, waardoor kinderen en jongeren meer zelf wegwijs worden in de leerstof en in het leven. We verwachten dat dit voor zowel docenten als leerlingen bijdraagt aan meer werk- en leergeluk én voor elke leerling de beste ontwikkelkansen biedt.” 

Dat sluit aan bij het motto van PCOU Willibrord en komt overeen met de droom die Fawzia zelf als kind al had: het mooiste dat je in het leven kan worden, is jezelf.


Het boek Heel de organisatie. Herstel het zelfhelend vermogen van de organisatie van Marieke van voorn is verkrijgbaar in de boekhandel en via: www.healingleaders.org.