📖 Castalie-oprichter Thibault Lamarque: “Net als tegen asbest, sigaretten en diesel, zijn we als mensheid verplicht de strijd aan te binden tegen de plastic fles”
Het Franse bedrijf Castalie produceert waterfonteinen en waterkoelers voor restaurants en bedrijven met als doel het plastic afval dat onze oceanen onverbiddelijk vervuilt drastisch te verminderen. "Het enige wat nodig is, is een beetje goede wil," legt oprichter Thibault Lamarque uit, "om samen te strijden tegen de waanzin van plastic flessen.” Castalie haalde tijdens een nieuwe geslaagde kapitaalronde bij diverse investeerders maar liefst 13 miljoen euro op. Dat zal volgens Thibault de strijd tegen de vervuiling alvast vergemakkelijken.
Elk jaar worden er wereldwijd maar liefst 89 miljard plastic waterflessen verkocht, het equivalent van 2.822 liter water die elke seconde in plastic flessen wordt gebotteld. Thibault Lamarque heeft daarom in 2011 het bedrijf Castalie opgericht, dat waterkoelers produceert om te strijden tegen ‘de waanzin van plastic flessen’.
Ook glas is in de ogen van de ondernemer trouwens geen goed alternatief, omdat gigantisch veel vervuilende kilometers nodig zijn om bijvoorbeeld een fles San Pellegrino op een restauranttafel in Bretagne, Normandië of België te krijgen.
Castalie heeft in negen jaar tijd een consistente groei weten neer te zetten. Met 75 medewerkers bedient het bedrijf zo’n 2.000 klanten, waaronder veel hotels en restaurants. Die gebruiken waterfonteinen die leidingwater filteren en chloor- en kalkresten verwijderen om plat en bruisend water te produceren met een neutrale smaak.
Nieuwe kapitaalronde
Castalie gebruikt ecologische verantwoordelijkheid als belangrijkste verkoopargument. Naast hotels en restaurants zijn ook bedrijven klant bij Castalie, waaronder ook een grote naam als LVMH, die natuurlijk een belangrijke referentie is.
In 2019 alleen al heeft Castalie dankzij zijn koelers de productie van 24 miljoen plastic flessen kunnen vermijden. De 13 miljoen euro die bij de nieuwe kapitaalronde zijn opgehaald, wordt voor vier zaken gebruikt.
Naast marketingcampagnes om nog meer bedrijven en restauranthouders over de streep te trekken, dient het voor innovatie van herbruikbare filters. Voor het transformeren van de fonteinen in ‘connected objects’ om het onderhoud ervan te vergemakkelijken. En voor het genereren van cijfers die klanten inzicht geven over de CO2-besparing die ze hebben gerealiseerd.
Frankrijk een van de grootste vervuilers van de Middellandse Zee
Thibault Lamarque is uiteraard erg blij met de nieuwe financiering, omdat er in de strijd tegen vervuiling nog veel werk aan de winkel is. De cijfers zijn in dit verband veelzeggend. Een jaar geleden bijvoorbeeld maakte het Wereldnatuurfonds (WWF) aan de vooravond van Wereld Oceaandag een vernietigende balans op van het plastic afval dat in de zeeën en oceanen terechtkomt en het wees daarbij met name naar Frankrijk als één van de grootste vervuilers van de Middellandse Zee.
Frankrijk heeft in 2016 4,5 miljoen ton kunststofafval geproduceerd, of 66,6 kg per persoon. Terwijl 98% van het totaal (4,4 miljoen ton) werd ingezameld, werd slechts 22% van deze tonnage gerecycleerd. De resterende 2% genereert ‘de lekkage van 80.000 ton plastic in het milieu’, waarvan 11.200 ton in het Middellandse Zeegebied, legt het WWF uit.
De visserij, de aquacultuur en het zeevervoer zijn verantwoordelijk voor 9% van de plastic vervuiling. Krabvallen, mosselnetten en containers zijn maar enkele van de voorwerpen die de zeeën vervuilen. Bovendien vervoeren rivieren 12 procent van de 60.000 ton plastic afval dat in zee wordt aangetroffen. Kustactiviteiten zijn verantwoordelijk voor 79 procent van de vervuiling. Dit is te wijten aan een slecht afvalbeheer en de enorme impact van het toerisme en de vrijetijdsbesteding.
Gevolgen voor milieu en economie
Volgens de NGO zijn de gevolgen van de plastic afvalsoep niet alleen zeer ernstig voor het milieu, maar hangt er ook een zwaar economisch prijskaartje aan vast. De verliezen worden geraamd op 12 miljoen euro voor de visserij, 21 miljoen euro voor de maritieme handel (verstrikking van schroefbladen, botsingen...) en 40 miljoen euro voor het toerisme.
En dat terwijl de geraamde kosten voor het schoonmaken van de kusten geschat slechts 3 miljoen euro bedragen. Het lijkt er dus echt op dat men er niets aan wil doen. Het ergste is volgens het WWF dat dit plastic zich ophoopt en afbreekt in bijna onzichtbare microdeeltjes, wat een zeer zware impact heeft op het maritieme ecosysteem.
In oktober 2017 inventariseerden Duitse onderzoekers in het milieutijdschrift Science & Technology de tien grootste plasticdragende rivieren ter wereld, die naar verluidt verantwoordelijk zijn voor 90% van het plasticafval dat in de oceanen wordt aangetroffen. De grootste vervuiler is de Chinese Yangtze-rivier, die jaarlijks tot 1,5 miljoen ton plastic richting de oceaan vervoert.
Recyclagecijfers niet altijd juist
Thibault Lamarque ziet onder andere daarom een rooskleurige toekomst voor zijn bedrijf. "Er is nog veel werk aan de winkel," legt hij uit. "Water in plastic flessen vinden we immers overal: thuis, op kantoor, in de sportscholen, op straat, in het vervoer, in treinstations, op vliegvelden, in hotels en zelfs op scholen.
Met een verbruik van 9 miljard liter gebotteld water per jaar staat Frankrijk in de top drie van Europese landen. De sector heeft geïnnoveerd door de consumenten te overdonderen met verschillende soorten grotere en kleinere flessen, door in te spelen op hun belangstelling voor een gezonde levensstijl en het drinken van water op verschillende momenten van de dag te promoten.
Dat is vrij succesvol gebleken, want de omzet van de waterproducenten stijgt jaar na jaar. De keerzijde van de medaille is de enorme impact op het milieu, niet alleen door het plastic afval, maar ook door de enorme transportkosten en de ermee gepaard gaande CO²-uitstoot om het water overal te verdelen.
Ook rond recyclage bestaan nog altijd veel misverstanden. Terwijl de bottelaars aankondigen dat één op de twee plastic flessen wordt gerecycleerd, is de realiteit een stuk minder rooskleurig: in Franse steden wordt minder dan één plastic fles op tien gerecycleerd. Het is de hoogste tijd dat de consument zijn ogen opent voor deze echte milieuplaag.”
Recyclage is geen wondermiddel
Thibault Lamarque wijst er ook op dat recycling geen wondermiddel is. "Er is inderdaad een keerzijde van de medaille die wat mij betreft veel te weinig wordt belicht, want recycleren kost veel energie en vereist een hoog waterverbruik. Bovendien worden daarbij ook chemicaliën gebruikt.
En dan hebben we het nog niet eens over het feit dat recyclage vaak wordt uitbesteed aan derdewereldlanden met veel te weinig aandacht voor de omstandigheden van het recycleren.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is gerecycleerd plastic wat mij betreft dus niet echt een grondstof en het is absoluut ook geen schakel in de circulaire economie.”
"Waarom zo veel plastic flessen gebruiken, als er drinkwater van uitstekende kwaliteit uit onze kranen stroomt?"geeft hij nog aan: "Hoewel onderzoeken aangeven dat zo’n 90% van de consumenten alle vertrouwen hebben in kraantjeswater, heeft dat leidingwater in de openbare ruimte plaats gemaakt voor flessenwater, dat tonnen onnodig afval oplevert.
Multinationals als Nestlé, Coca-Cola en Danone hebben met hun enorme marketingbudgetten, ondanks de kwaliteit van hun producten, hier toch een verpletterende verantwoordelijkheid.”
Nationale bewustwordingscampagne
"Net als tegen asbest, sigaretten en diesel, zijn we als mensheid verplicht de strijd aan te binden tegen de plastic fles", zegt Thibault Lamarque tot slot. In zijn algemene beleid heeft Frankrijk prioriteit gegeven aan de strijd tegen afval.
Thibault: “Naar zijn mening moeten we verder gaan door eenvoudige maatregelen te nemen: een nationale bewustmakingscampagne over de plasticketen om te begrijpen dat er aan recyclage ook een grote schaduwzijde zit. Het gebruik van plastic flessen bij de overheid en op scholen verbieden. De distributie van herbruikbare waterflessen bevorderen. het gebruik van stripfiguren op kinderflessen verbieden, want dat overhaalt ouders om toch plastic flessen te kopen. Product placement van plastic flessen in films en series strikt reguleren. De kleinste plastic waterflessen belasten; en het aantal drinkwaterpunten in de openbare ruimte verhogen.
Het is tijd om nieuwe gewoontes aan te moedigen en nieuwe consumentenreflexen te creëren. Eén ding is zeker: de beste plastic fles is niet degene die wordt gerecycleerdd, maar degene die niet wordt geproduceerd.”